Quelle / Kaynak: ÖGB und Arbeiterkammer.
Hier finden Sie die wichtigsten Fragen und Antworten zum Thema „Job und Corona“
Job & Coronavirus: die wichtigsten Fragen und Antworten
Corona İşçi olarak haklarınız
Corona
İşçi olarak haklarınız
Kısa Çalışma
Çalıştığım işletmede kısa çalışma nasıl uygulanabilir?
İşveren ve işyeri temsilciliği (Temsilcilik olmayan işletmelerde: tek tek işçilerle) yazılı olarak kısa
çalışma anlaşması yapılır, yani: haftada kaç saat düşürülülecek diye. İlk başta en fazla 3 aylık
anlaşma mümkün, istisnai durumlarda ama uzatmalar mümkün.
Gerekli belgeleri işvereniniz iş bulma kurumundan (AMS) , işveren odası veya işkolu sendikasından
alır.
Anlaşma sonunda işveren odası ve sendikaların imzasına sunulur. Bu işlem genel olarak 48 saat
içinde olur. Bu saaten sonra kısa çalışma dilekçesi işveren tarafından ilgili iş bulma kurumuna
sunulabilir.
İş saatlerinin düşürülmesiyle gelirim nasıl değişir?
Bu özel kısa çalışma modeli ile iş saatleri yüzde 10 ile yüzde 100 oranında düşürülebilir.
Her halükarda, işçiler işletmede çalışmalarının karşılığını işverenden kısmen alacaklardır.
Çalışılmayan, düşürülmüş çalışma saatlerinin karşılığı kısa çalışma yardımı olarak iş bulma kurumu
tarafından hemen hemen tam olarak ücretin yüzde 80 ile 90 civarında ödenir:
Bu net ödeme öncesi gelir seviyesine göre belirlenir:
yüzde 80 net, eğer kısa çalışma öncesi brüt 2.685.- avronun üzerinde ise
yüzde 85 1.700.- avro ile 2.685.- arası ise
yüzde 90 ise aylık 1.700.- brutto için
Kısa çalışma kapsamında iznimi kullanmak zorunda mıyım?
Kısa çalışma öncesi veya esnasında işçiler işletmesel gerekliliğe göre geçmiş yıllardan kalan izinlerini
ve fazla çalışmışlıklarının tamamını tüketmek zorundalar.
Önemli: Kısa çalışma kapsamında iznin, fazla çalışmışlıkların tüketilmesi veya istirahat süresince daha
önceki çalışma saatleri baz alınarak ödemeleri yapılacak.
Doktorun muayanehanesine gidemezsem nasıl istirahat alacağım? Reçeteleri nasıl alacağım?
Tabipler odası ve sağlık bakanlığının yaptığı anlaşma gereği Corona –Krizi boyunca telefonla da
istirahat alınabilir. Gerekli temel koşulların hazırlanması için sağlık bakanlığı çalışma yürütmektedir.
Reçetelerin elektronik olarak e-mail yoluyla ya da doğrudan haber verılmek kaydıyla ulaştırılması
düşünülmektedir. Somut durumu ev doktorunuzla açıklığa kavuşturunuz.
Duyurulan hareket etme kısıtlamasına rağmen işe gitmem gerekiyor mu?
Esasında ertelenemez meslekler duyurulan harekat kısıtlaması dışında olarak özellikle belirtilmiştir. Bir
mesleğin ertelenebilir olup olmadığı kararı işvereninize aittir. Siz her halükarda çalışmaya hazır
olduğunuzu bildirin ki herhangi bir işe ara verme durumunda maaşınızı alabilesiniz.
Dikkat: Bu bağlamda kısa çalışma enstrümanını bu tür özel durumları en iyi şekilde atlatabilmek için
yine anmak gerekir. Sosyal ortaklarla yapılan yeni anlaşma gereği çalışma saatleri hatta sıfıra
indirilebilir, hissedilir bir kazanç azalması hatta çıkış olmaksızın.
Coronavirustan korktuğum için evde kalmaya kendi başıma karar verebilir miyim?
Aslında hayır, ancak gerçekten somut bulaşma tehlikesi varsa. Ancak işyeri ve çevresinde bulaşma
olmuşsa bu mümkün olabilir.
Şayet kronik bir hastalığınız varsa ve böylece ortalamanın üzerinde bulaşma tehlikesi söz konusu ise
ev doktorunuza danışınız. Doktorunuz çalışamaz raporu verirse hemen işvereninize bildiriniz.
Henüz bir işgöremezlik söz konusu değilse ama mümkün olduğunca çalışmayı sınırlama tavsiyesi
varsa, işvereniniz sizi bulaşmaya karşı en iyi şekilde korumakla (evden çalışmaya onay verme, kısa
süreli çalışma muafiyeti ya da kısa çalışma anlaşması şeklinde) yükümlüdür.
İşverenim tek taraflı beni eve gönderebilir mi?
Aslında sizi, hasta olmadığınız halde, eve gönderip, hasta olmadığınız halde, göndermemek şefinizin
bileceği bir şey. Böyle bir durumda tabii ki işten muaf olmanız gerekir, hastalık izninde değil.Bundan
dolayı sağlıklı çalışanyarın vizite kağıdı (Krankenstandsbestaetigung) getirmeleri gerekmez.Şefiniz sizi
çalışma isteğinize rağmen eve göndermek istiyorsa, karantina olmadığı halde, firmanın paranızı
ödemesi gerekir.
Hukuksal olarak iş akdinin bitirilmesi gerçi mümkün, gerekli çıkış süresi ve kurallar yerine getirilirse.
İşçi odasının özellikle tavsiyesi ama daha yumuşak tedbirlere başvurulmasıdır, güncel kriz durumunun
atlatılması için.
İşvereninize açıkça evden çalışma ya da kısa çalışma imkanını hatırlatınız. Tam da bu alternatifler
2008/2009 mali krizinde çıkışları engellemede yararlı oldu.
İşverenim tek taraflı olarak Homeoffice talep edebilir mi?
Evet, şayet iş mukavelesinde böyle bir anlaşma varsa. İş mukavelesinde işverenin sizi her zamanki
işyerinizden farklı başka bir yere çalışmaya gönderebileceğine dair madde varsa da mümkün. Böyle
bir madde yoksa işverenin bu konuda sizinle anlaşması gerekir. Bu durumdan muada çıkabilecek
harcamalar konusunda da sizinle anlaşma yapması gerekir (örneğin götürü bir meblağ). Daha fazla bulaşmayı engellemek için işçi odasının tavsiyesi: Özel koşullar söz konusu. Firmanızla
anlaşınız. Firmanız da gerekli teknik donanıma sahip olmanızı sağlamalı.
İş ve aile
Çocuklarımın okulları ve çocuk yuvaları kapanınca benim de hizmetten muaf tutulma hakkım var mı?
3 Nisana kadar şu tedbirler geçerli olacak:
ꞏ Bütün okullar 9. Sınıftan itibaren (orta ve yüksek meslek okulları, lise üst sınıfları, meslek okulları)
16.03.2020 den itibaren uzaktan eğitime geçecekler ve okullarda dersler olmayacak.
ꞏ 8. Sınıfa kadar olan bütün okullar ve bakım mekanları (kreş ve çocuk yuvaları, ilkokullar, ortaokullar
ve lise alt sınıfları) Çarşamba 18.03.2020 den itibaren değişikliğe gidecekler:
Okula gönderme zorunluluğu kalkacak.
Evde çocuklarına bakabilecekler baksınlar, böylece sosyal ilişkiler mümkün olduğunca
sınırlanacak.
ile 14 yaş arası için günlük bakım kurumları yoğunluğu mümkün olan en yüksek düzeyde
düşürmeliler. Bu kurumlar özel imkanı olmayan, ebeveynleri çalışan ve bakım imkanı
bulamayan çocuklar için açık kalacaklar.
Bu kararlar çalışan ebeveynlerin çocuklarının bakımının tüm bu kapsamlı kararlara rağmen temin
edildiği anlamına gelir.
Bu durumda çalışan ebeveynlerin çalışmalarının önünde engel kalmamış olacak. İşveren ve çalışanlar
arasında çözüm imkanlarının konuşulması özellikle tavsiye olunur.
Okul veya çocuk yuvası çocuklarımın bakımını yapmazsa ne olur?
Esas olarak ilgili bakanlık kapsamlı bir çocuk bakımının sağlanacağını açıkladı.
Okul yönetimlerinin belli meslek gruplarına böyle bir imkan sunduklarını bazı yerlerden duyduk.
Bakılmak zorunda olan çocuğunuza bakacak kimseniz yoksa ve size böyle bir imkan da
sunulmuyorsa, haklı olarak işe gitmeme nedeniniz var ve bunu hemen işvereninize bildirmeniz gerekir.
Hususi „bakım süresi“ ne demek ve nasıl alırım?
Buna paralel olarak ulusal hükümet 12.03.2020 tarihinde 14 yaşından küçük çocuğuna bakmakla
yükümlü olup çalışan ebeveynler için üç haftaya kadar paralı extra bakım süresi imkanı olabileceğini
açıkladı.
Hukuksal olarak, alternatif bir çocuk bakımı (okulda veya çocuk yuvasında) mümkünse, çalışmayı
engelleyici bir neden yok demektir, bu durumda karşılıklı bir anlaşma gerekir. Hem işçiler hem de
işverenin bu sıradışı uygulamayı kabul ettiğini beyan etmesi gerekir.
Dikkat: Hususi süresi ne istirahattır ne de izin. Sizin maaşınız tam olarak ödenmeye devam eder.
İşvereniniz bundan kaynaklı maaş giderlerinin üçte birini devletten alır.
Bakıma muhtaç yaşlılar için de üç haftalık hususi bakım izni var mı?
Ulusal hükümetin 12.03.2020 tarihindeki açıklamasından hareketle hususi bakım izni sadece 14 yaş
altındaki bakımı gerekli çocuklar için geçerli olmalı. Bu konudaki değişiklikler konusunda sizi
zamanında bilgilendireceğiz.
Karantina
Firmam, oturduğum yöre bulaşma tehlikesine karşı karantinaya alınırsa ne yapmalıyım?
Kişilere veya firmalara karantina kararını sağlık kurumları verir. Bütün bir yöre de kapatılabilir. Bu
durum güncel olarak örneğin kuzey İtalyada ama St.Anton am Arlberg, Paznauntal (Tirol) ve
Heiligenblut (Kaernten) de var. Şayet siz böyle bir yerde oturuyorsanız ve işinizden dolayı terketmeniz
gerekiyorsa bu işe gitmenin önünde bir engel teşkil eder. Siz böyle bir bölgeyi terkedemezsiniz. Bu
durumda hemen firmanızı haberdar edip işe gidemiyeceğinizi bildirmeniz gerek. Firmanız da
kapatılmış bir bölgede ise ve siz dışında oturuyorsanız, işe gitmemeniz gerekir. Bu durumda da
firmanızı arayıp haberdar etmeniz gerekir.
İşverenim tek taraflı beni eve gönderebilir mi?
Aslında sizi, hasta olmadığınız halde, eve gönderip göndermemek şefinizin bileceği bir şey. Böyle bir
durumda tabii ki işten muaf olmanız gerekir, hastalık izninde değil.Bundan dolayı sağlıklı çalışanyarın
vizite kağıdı (Krankenstandsbestaetigung) getirmeleri gerekmez.Şefiniz sizi çalışma isteğinize rağmen
eve göndermek istiyorsa, karantina olmadığı halde, firmanın paranızı ödemesi gerekir.
Bu durumda hemen firmanızı arayıp işe gidemeyeceğinizi bildirmeniz gerekir. Firmanız yasak bölgede
bulunuyorsa ve siz böyle bir bölgenin dışında oturuyorsanız, işe gitmek zorunda değilsiniz. Bu
durumda da firmanızla kontağa geçip gidemiyeceğinizi bildirmeniz gerek.
Homeoffice karantina esnasında da talep edilebilir mi?
Evet, şu koşullarda:
İşçi çalışabiluir durumdadır, hasta değildir.
Hastalığın bulaşması veya hastalanma şüphesi ile karantinadadır (Salgınyasası paragraf 7)
Homeoffice için bahsi geçen koşullar söz konusu ise (5. sorunun cevabında olduğu gibi)
Karantina nedeniyle çalışamazsam, maaşımı almaya devam eder miyim?
Evet, Coronavirüs (2019-nCoV) karantinasından dolayı çalışamıyorsanız, işvereniniz salgın yasası
gereği maaşınızı ödemek zorunda. Firma bu giderleri sonradan tanzim eder. Coronavirüs bu arada
bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklar listesine alındı. Bu hak serbest meslek sahipleri için de geçerlidir.
İşveren karantinanın uygulandığı bölge idaresi kurumundan size ödediği bu parayı ve bununla
bağlantılı sosyal sigorta primlerinin işveren payını devletten geri talep edebilir. Dilekçenin karantina
kaldırıldıktan en geç altı hafta içinde bölge idaresi kurumuna verilmesi gerekir. Viyanada MA-40
bundan sorumlu kurumdur.
İşletme açamazsa paramı almaya devam eder miyim?
Ulusal hükümetin 14.03.2020 tarihinde bildirimde bulunduğu yasaya göre hiç açamayan veya belli
zamanlarda açabilen tek tek işletmeler için bu yasak „mal ve hizmet edinme „ işletme sahibini ve
çalışanlarını kapsamaz.
Bundan çıkan sonuç, sözkonusu işçiler çalışmaya hazır olmak zorunda olmalılar ve onları iş
mukaveleleri çerçevesinde çalıştırıp (enventar işlerinde, işletme içi eğitimler vb.) çalıştırmamak
işverenin tasarrufundadır. Şayet bazılarını (veya hepsini) çalışmadan muaf tutmaya karar verirse,
ücretlerini de ödemeye devam etmesi gerekir. Bu kapsamda işçi odası işçilere ve işverenlere yeni yaratılan kısa çalışma enstrümanını (bkz.
Yukarıda) işletme içi tedbirlerde dikkate almayı tavsiye eder.
Şefim bu durumda daha önce yaptığım işlerin dışındaki işlere gönderebilir mi?
Esas olarak kendi çalışma alanınız (yazılı ve sözlü ) iş mukavelenizin bir parçasıdır ve çok önceden
(genellikle işe alınırken) belirlenmiştir.
Böyle bir değişiklik aynı zamanda bir mukavele değişikliğidir ki, böyle bir değişiklik hem işverenin hem
de işçinin onayını gerektirir.
Dikkat: Aynı zamanda bu durumda işverenine karşı vefa sorumluluğunuzu da düşünmeniz gerekir.
İşletmeniz orantısız bir zararla karşı karşıya ise ve kısa süreli yardım gerektiğinde, vefa
yükümlülüğünüz gereği işvereninizin zararını minimize etmek için desteklemeniz gerekir. Sürekli bir
çalışma alanı değişikliği ama her iki tarafın onayını gerektirir.
İşsizler için bilgiler
Yeni işsiz kaldım, ne yapmalıyım?
İşsizlik parası alabilmeniz için bir dilekçe ile iş bulma kurumuna başvurmanız gerekir. Bunu en iyisi eAMS-Konto üzerinden yaparsınız. E-AMS-Kontonuz yoksa, AMS’e şahsen dilekçe vermeniz gerek.
İşsizlik paranız için artık AMS’e şahsen başvurmanız gerekmez. Bunun için eAMS-Konto’yu
kullanabilirsiniz yada dilekçenizi online olarak şu adresten
(https://www.ams.at/arbeitsuchende/arbeitslos-was-tun/eams-konto–ein-konto–viele-vorteile)
gönderebilirsiniz. Bunların hepsi olmuyorsa, AMS’e telefon açın ve dilekçe formularını postayla
isteyiniz. Bütün kontakları burada bulabilirsiniz (https://www.ams.at/organisation/adressen-undtelefonnummern), Telefonnummer für Wien: 05 09 940.
Böylece AMS’e gitmenize gerek kalmaz.
AMS’te bir randevum var ama hükümet evde kalmamı söylüyor. Ne yapmalıyım?
AMS şubenizde kararlaştırdığınız veya belirlenmiş bir randevunuz varsa, ya telefonla yada e-AMS’le
gitmeniz gerekip gerekmediğini açıklığa kavuşturunuz. Telefon ettiğiniz günü ve saati ve kiminle
konuştuğunuzu not edin.
Bir AMS randevusunu erteleyebilir miyim?
Randevuyu erteleme hakkınız yok. Randevuya gidip gitmeyeceğinizi danışmanınızla kontağa geçerek
açıklığa kavuşturunuz. Bu mümkün değilse randevunuza gitmeniz gerekir.
Şayet Corona virüsünü kapmış olabileceğinizi düşünüyorsanız, sağlık- hattı 1450’yi arayın ve evde
kalın.
Bir kontrol randevusuna gitmemeye şu durumlarda müsamaha edilir:
Hasta olup istirahat alanlar;
Hasta olma kuşkusu olan ve karantinadaki ilşkide olan kişiler;
Corona virüsü bulaşmış biriyle ilşkisini veya hastalık semptomlarının olduğu bir bölgede
bulunduğunu ispatlayan kişiler.
İstirahatı, karantinayı yada Corona-Virüs şüphesini AMS’e bildirmeniz gerekir. Engelleyici nedenin
ortadan kalkmasından hemen sonra hemen AMS’e başvurmanız ve bir istirahat belgesi götürmeniz
gerekir.
Okula veya çocuk yuvasına giden bir çocuğum var ve şimdi evde kelmesı gerekiyor. Ne yapmalıyım?
AMS-Danışmanınızı ya telefonla yada e-AMS üzerinden arayın ve ne yapmanız gerektiğini açıklığa
kavuşturunuz. Telefon ettiğiniz günü ve saati ve kiminle konuştuğunuzu not edin.
Hayır. AMS-randevularına gitmeniz gerekir, şayet randevu AMS tarafından iptal edilmediyse yada
hasta veya karantinada değilseniz. AMS şubelerde insan birikmesini önler ve sırayla içeri alır.
Bir Jobbörseye oavetiye aldım. Buna katımam gerekiyor mu, hem en az 100 kişi katıldığı halde?
AMS şu andan itibaren planlanan Jobbörseleri paskalyaya kadar (13.4.2020 Pazartesi dahil) iptal etti.
Size gelmeyin diye haber gelmiş olması gerekir. Şayet gelmediyse, danışmanınızla kontağa geçiniz.
Bir işletmedeki kararlaştırılmış iş görüşmeme gitmem gerekir mi?
Danışmanınızla konuşup gidip gitmemeniz gerektiğini açıklığa kavuşturunuz
AMS beni her zamanki gibi başka bir eyalete işe gönderebilir mi?
Evet. Başka bir eyalete işe gönderilebilirsiniz eğer
günlük uygun görülen yol süresi aşılmıyorsa veya işveren tarafından barınma imkanı
sağlanıyorsa ve
bakım sorumluluğunuzu yerine getirebiliyorsanız.
Hayır. AMS kurslarını 16.3.2020, pazartesiden itibaren muhtemelen paskalyaya (13.4.2020, Pazartesi
dahil) kadar kapatıyor. Bu yüzden yeni kurslar başlamayacak. Eğitim verenlerden ders materyallerini
online yada yazılı olarak sunmaları rica edilecek. Siz parasal hizmeti almaya devam edersiniz.
Hayır. Eğitim durmuş olsa da DLU’yu, kurs ücreti yardımını yada işsizlik sigortasından paranızı
almaya devam edersiniz.
Ben şu anda bir sosyo-ekonomik işletmede yada kamu yararına olan bir projedeyim. Şimdi ne olacak?
Sosyo-ekonomik işletmelerde yada kamu yararına olan bir çalışma projelerinde işler normal devam
eder.
Kalifiye eleman bursum, eğitim kurumu kapalı olduğu için, kesilir mi?
Hayır.
AMS’e ilave eğitim kurumunuzun kapandığını bildirin, böylece AMS paranızı ödemeye devam eder.
Meslek değiştirme param, kurslarım olmuyor diye, kesilir mi?
Hayır.
İş akdimi Corona-Virüs korkusundan sonlandırdım. İlk dört haftalık işsizlik paramı kaybeder miyim?
Tekil duruma bakılır. AMS’e iş ilişkinizi neden sonlandırdığınızı söyleyin. AMS bir müsamaha nedeni
olup olmadığına bakıp karar verir.
Normal şartlarda bir tespit randevusuna nedensiz gitmezseniz paranız kesilir. AMS ama bu terminlere
gidilmemesini kabul etti resmi kurumların tavsiyeleri geçerli kaldığı sürece.
Muayene randevusuna gitmek istemezseniz, bunu mutlaka AMS’teki danışmanınıza bildiriniz.